Waarom geeft Kamp geen krimp behalve als het om de bodem gaat.
Afgelopen week gaf minister Kamp van EZ bij Pauw commentaar op de verlaging met 10% van de hoeveelheid aardgas die dit jaar uit het Groningse gasveld mag worden gewonnen. Groningse oppositiegroepen voelden zich enigszins bedroegen. In 2016 lag die hoeveelheid nog op 24 miljard m3. Het had dus al eerder omlaag gekund zo redeneerden zij. Ik begrijp niet waarom Kamp niet ronduit verteld wat er wel en niet kan met de redenen erbij.
GasTerra verkocht in 2016 63,9 miljard m3, evenveel als het bedrijf inkocht. Hiervan ging 23,1 miljard m3 naar Nederland zelf en 40,8 naar het buitenland (Duitsland, Engeland, Frankrijk, België, Zwitserland en Italië). In eigen land is dat aardgas nodig voor het verwarmen van huizen en koken, warmtegas voor kantoren, gas als energie voor industrie en voor elektriciteitscentrales. Alles bijeen iets meer dan 23 miljard m3, zodat het duidelijk wordt waarom voor 2017 het Groningen-plafond is gelegd op iets minder dan die 23 miljard m3. Dat is wat we met zijn allen nodig hebben in een normaal winterjaar.Wordt het kouder dan moet deze hoeveelheid omhoog. We kunnen niet met minder toe. Zon- en windenergie kunnen op korte termijn aardgas niet substantieel vervangen. Zo snel gaat dat niet. Dit is een voldongen feit. Minder uit Groningen betekent meer uit het buitenland aankopen.
Loopt terug
Naar de export ging in 2016 40,8 miljard m3. Verlaag die hoeveelheid dan. Ook dat is niet mogelijk. Nederland heeft langlopende contracten heeft afgesloten met trouwe betalers. Sommige al ver voordat de huidige bevingskwestie opspeelde. We kunnen die mensen of fabrieken aldaar netzomin in de kou laten staan. Bovendien zou contractbreuk enorme boetes opleveren. Uit kleine land- en zeevelden kwam in 2016 20 miljard m3. Op handelsplaatsen en uit import haalde GasTerra 16 milljard kuub bijeen. Dat komt aardig overeen met die buitenlandse verkoophoeveelheid. Je zou dus kunnen zeggen dat de Nederlandse behoefte overeenkomt met de toegestane hoeveelheid uit Slochteren en dat het buitenland wordt voorzien vanuit de kleine velden en inkoop van elders, o.a. Noorwegen en Rusland. In werkelijkheid lopen die diverse gasstromen door elkaar heen. Er komt verder een beetje uit Engeland en Duitsland maar die velden raken in de komende jaren leeg. Hetzelfde geldt voor een voorziene afname uit onze Noordzeevelden.
Die terugloop zal Groningen moeten opvangen, maar het plafond is gezet en dus zal er meer gas moeten worden ingekocht. Dat kan uit Rusland, maar de EU ziet dit liever niet, ook al omdat de verhoudingen met Rusland niet bepaald floreren. LNG-aanvoer uit het verre buitenland kan ook, maar dat heeft een hogere prijs en dat maakt voldoende en dure opvanginstallaties noodzakelijk om vloeibaar gas om te zetten in vluchtig. Hierbij geldt in alle gevallen dat Gronings gas laagcalorisch is en dat buitenlands gas meestal een hoogcalorische en daarmee afwijkende kwaliteit heeft, hetgeen om extra handelingen vraagt. Bijvoorbeeld door opmenging met Gronings gas.
Aardgas afhankelijk.
Veel ruimte voor speling heeft minister Kamp niet. Nederland is aardgasland bij uitstek. Laat hij dat gewoon zeggen en uitleggen. Zo moeilijk is dat niet. Het geeft tevens aan, dat de regering de aarbevingskwestie en de gevolgbestrijding plus vergoedingen voor onbehandelbare huizen ten spoedigste zou moeten willen regelen. Met twee miljard euro komt Den Haag een heel eind: uitkopen of opknappen. De regering heeft een langlopend contract met zijn burgers: wij zorgen voor jullie veiligheid. Wie dat contract verbreekt, moet op hoge morele boetes rekenen. Laten zij daar in de coalitiebesprekingen eens een kort punt van maken. Het zou het vertrouwen in de politiek zeker kunnen helpen. De overgang naar meer wind- of zonne-energie zal niet in een paar jaar kunnen. Tegen windmolens hebben Nederlandse burgers op veel plaatsen bezwaren. Zelfs tegen molens op zee. En meer energie van de zon zou kunnen, maar die schijnt met pieken en dalen. En in dit laatste geval is opvang nodig en dat moet dan weer door aardgas gebeuren.
Nog decennia
Kortom hoe je ook rekent, aardgas is nog voor decennia nodig en dat is nog los van de inkomsten. Alle reden om de pijnbestrijding vanwege bevingen snel en adequaat te behandelen met een doortastend optreden. Wat we Pauw niet hoorden vragen is: waarom gebeurt dit niet? En dan geen genoegen nemen met een antwoord dat het ingewikkeld ligt. Dat is het namelijk helemaal niet. Dus wat beweegt de regering, die alsmaar zegt er voor de burgers te zijn, om die humane aanpak te traineren? Compenseer de Groningers. Als gebaar na 50 jaar ononderbroken winst oplopend tot honderden miljarden mag een paar miljard euro’s toch geen belemmeringen vormen. Wanneer dit dan even de verbetering van de zorg en het onderwijs nog een jaar uitstelt, moeten de burgers maar bedenken dat juist ook de sociale voorzieningen die halve eeuw lang veel baat hadden en nog hebben bij dat aardgas. In deze kwestie komt de kost na de baat.
Toetsing aan CommTop’s vijf pijlers
Houden wij Kamps houding en toelichting aan tegen de vijf pijlers van Commbat dan ontstaat het navolgende beeld. Als het om tijdigheid van de Groningse aanpak gaat, schiet de informatie tekort. De discussie over de oplossing loopt immers al vier jaar. Aan begrijpelijkheid voldoet Kamp wel. Zijn teksten zijn duidelijk en zonder ambtelijk jargon, maar ze zijn onvolledig. Hij zegt bijvoorbeeld niets over het fait accompli, dat een omslag naar andere energievormen nog minimaal enige decennia zal vergen. Organisaties in de gaswereld wijzen hier onomwonden op en Kamp weerlegt hun voorstelling van zaken niet. Wat betreft feitelijkheid is hij wel onder de maat en dat is verifieerbaar, want de kosten en duur van een omslag plus wat hiervoor komt kijken, waarbij Nederland van 20 miljard m3 aardgas uit Groningen af kan zijn redelijk nakeurig te berekenen. Tot slot waarachtigheid. Die onmogelijkheid tot een transitie op energiegebied –bij wijze van spreken in vijf tot tien jaar – is werkelijkheid en daarmee de waarheid als het om informatie gaat over de toekomst. Door dit niet onverkort aan te geven verliest Kamp aan waarachtigheid en zie de reactie van de getroffenen. Zij hebben hun vertrouwen verloren. En dat kan nooit het doel zijn van overheidsvoorlichting.
Deze blog is gepubliceerd op 2 juni 2017
Geef een reactie